σε νεοέλληνες φιλοσόφους

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018

Λαμπρίδη

Γιάννη Τζαβάρα



ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ




Έλλη Λαμπρίδη (1898-1970)


Τελευταία ενημέρωση του Αφιερώματος: Μάρτιος 2017



ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Ι. Βιογραφικά
ΙΙ. Δημοσιεύματα
ΙΙΙ. ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗ ΛΑΜΠΡΙΔΗ





Ι. Βιογραφικά


Η Έλλη Λαμπρίδη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1898. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελβετία. Το 1919 πήρε τον τίτλο του διδάκτορα χάρη σε διατριβή με θέμα τη γνωσιολογία του Αριστοτέλη.
Δίδαξε στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων της Κωνσταντινούπολης, στο Ζάππειο Διδασκαλείο, στο Κεντρικό Παρθεναγωγείο Κωνσταντινούπολης και στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων Αθηνών. Διετέλεσε υποδιευθύντρια του Μαράσλειου Διδασκαλείου και υποδιευθύντρια στα Διδασκαλεία Λαμίας και Τρίπολης. Η δικτατορία του Μεταξά την απέλυσε και διέκοψε την επαγγελματική εκπαιδευτική δραστηριότητά της. Κατά τα έτη 1937-1939 πρόσφερε μαθήματα φιλοσοφίας και ψυχολογίας στον Μορφωτικό Σύλλογο «Ασκραίος», από τα οποία προέκυψε το βιβλίο της Εισαγωγή στη φιλοσοφία.
Από το 1939 και εξής εργάστηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ενώ ταυτόχρονα ανέπτυξε πλούσια εθνική και πολιτική δράση αφενός κατά της Γερμανικής κατοχής, αφετέρου μέσω της «Κίνησης για την Δημοκρατία στην Ελλάδα». Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1959 και επιδόθηκε σε συγγραφική δραστηριότητα. Πέθανε το 1970, αλλά σημαντικά έργα της δημοσιεύτηκαν και μετά τον θάνατό της.



ΙΙ. Βιβλία

2.    Οι Αιγαίοι. Κρητομυκηναϊκός πολιτισμός. «Ο Κοραής», Αθήνα 1929, 239 σελ.
3.    Ο Μπερξόν και η φιλοσοφία του. «Γ. Η. Καλλέργης», Αθήνα 1929, 48 σελ.
4.    Δοκίμια κριτικά και φιλοσοφικά. «Α. Μαυρίδης», Αθήνα 1952, 139 σελ.
5.    Νίκη. «Δίφρος», Αθήνα 1960, 229 σελ.
6.    Φιλοσοφία και λογοτεχνία. 1962, 17 σελ.
7.    Empedocles. A Philosophical Investigation. «The University of Alabama», Alabama 1976, 154 σελ.
8.    Θουκυδίδης: Ιστορία, Βιβλίο Στ΄, Βιβλίο Ζ΄. «Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», Αθήνα 1980, 199 σελ.
9.    Valéry, Paul: Ευπαλίνος ή ο αρχιτέκτων. Μετάφραση Έλλη Λαμπρίδη. «Άγρα», Αθήνα 1993, 165 σελ.
10.Laforgue, Jules: Αμλέτος ή Οι συνέπειες της υιικής στοργής. Μετάφραση Ε. Λαμπρίδη. «Έρασμος», Αθήνα 1999, 63 σελ.
11. Συλλογικός τόμος: Φανταστικός διάλογος με τον Wittgenstein. Γράφουν: Έλλη Λαμπρίδη, Μαρία Βενιέρη, Μυρτώ Δραγώνα-Μονάχου. Πρόλογος-Επιμέλεια Λίνος Μπενάκης. «Ακαδημία Αθηνών», Αθήνα 2004, 228 σελ.
12. Εισαγωγή στη φιλοσοφία. Επιμέλεια Λίνος Γ. Μπενάκης, Πρόλογος Κωνσταντίνος Ι. Δεσποτόπουλος. Νέα έκδοση συμπληρωμένη με το ανέκδοτο β΄ μέρος. Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2004 (1η έκδοση, «Γκοβόστης», Αθήνα χ.χ. (1962), 176 σελ.).
13. Επιστολές προς Ν. Καζαντζάκη, Δ. Καπετανάκη, Π. Πρεβελάκη, Γ. Σεφέρη, Α. Σικελιανό (επιμέλεια Κωνσταντίνος Γαρίτσης), «Έμβρυο», Αθήνα 2016, 208 σελ.
14. Σημειώματα στην Οδύσσεια του Ν. Καζαντζάκη, (επιμέλεια & επίμετρο Κωνσταντίνος Γαρίτσης), «Έμβρυο», Αθήνα 2017, 224 σελ.
15. Πλάτων: Μένων. Μετάφραση Έλλη Λαμπρίδη. «Πάπυρος», Αθήνα χ.χ., 115 σελ.
16. Θουκυδίδης: Ιστορία. Εισαγωγή Ι. Θ. Κακριδής, Πρόλογος-Μετάφραση-Σχόλια Έλλη Λαμπρίδη. «Γκοβόστης», 4 τόμοι, Αθήνα χ.χ., 288 + 295 + 344 + 370 σελ.


ΙΙΙ. Άρθρα-Βιβλιοκρισίες

1.    «Κριτικές παρατηρήσεις στο σύγχρονο φεμινισμό». Αναγέννηση 1, φ. 5 (1927), 278-284.
2.    «Από την ψυχολογία της εφηβικής ηλικίας». Αναγέννηση 1, φ. 8 (1927), 468-473.
3.    «Η συζήτηση για τους κοινωνικούς νόμους. Προϋποθέσεις». Αναγέννηση 1, φ. 5 (1927), 265-266.
4.    «Ο Σπέγκλερ και η μορφολογία της Ιστορίας». Νέα Εστία 7, 83 (1930), 573-578 + 7, 84 (1930), 632-637 + 8, 85 (1930), 704-708 + 8, 86 (1930), 752-757 + 8, 87 (1930), 806-809.
5.    «Φιλόλογος ή λογοτέχνης». Νέα Εστία 16, 190 (1934), 1043-1044.
6.    «Θεοδωρίδης Χ., “Εισαγωγή στη Φιλοσοφία”, Εκδ. Δημητράκος, 1933». Αρχείον φιλοσοφίας και θεωρίας των επιστημών (Τόμος Ε΄, 1934), 2 (1934), 228-242.
7.    «Ρουσσοπούλου-Σουδίτου Αγνή, “Τι πρέπει να γνωρίζη ο πολίτης”». Νέα Εστία 16, 185 (1934), 812-814.
8.    «Wexberg Erwin, “Κοινωνία και Εργασία”. Μετάφρ. Σ. Μαρκέτος». Νέα Εστία 15, 179 (1934), 524-525.
9.    «Όσβαλδ Σπένγκλερ». Νέα Εστία 19, 227 (1936), 795-796.
10. «Καλλιάφας Σπυρ., “Χαρακτήρες ή ψυχολογικοί τύποι”». Νέα Εστία 19, 224 (1936), 592-595.
11. «Ρουσόπουλος Α., “Προς ουσιαστικόν Λογισμόν και Τάξιν. Κατασκευάζειν και χαίρειν”». Νέα Εστία 22, 256 (1937), 1266-1275.
12. «Δρος Carrel Alexis, “Ο άνθρωπος, ο Μέγας Άγνωστος”». Νέα Εστία 22, 255 (1937), 1190-1195.
13. «Καμπούρης Χρ., “Τα ψυχοφυσικά φαινόμενα”». Νέα Εστία 22, 257 (1937), 1356-1357.
14. «Παπανούτσος Ε., “Περί Επιστήμης”». Νέα Εστία 24, 278 (1938), 1004-1008.
15. «Σαραντάρης Γιώργος, “Συμβολή σε μια Φιλοσοφία της Ύπαρξης. Η Παρουσία του Ανθρώπου”». Νέα Εστία 25, 289 (1939), 75-77.
16. «Καντ, Ιμμ., “Προλεγόμενα εις πάσαν μέλλουσαν Μεταφυσικήν”. Μετάφρ., εισαγ., σχόλ. Χ. Γιερός». Νέα Εστία 25, 291 (1939), 221-222.
17. «Δημοτικισμός και Φιλοσοφία». Νέα Εστία 26, 309 (1939), 1494-1497.
18. «Η ιστορία της Δυτικής φιλοσοφίας του Russell». Νέα Εστία 42, 486 (1947), 1213-1215.
19. «J. P. Sartre, “Τι είναι η λογοτεχνία”». Φιλολογική Πρωτοχρονιά 9 (1952), 293-296.
20. «Άγγελος Σικελιανός. Προσωπική Μνήμη». Καινούρια Εποχή χ.χ. (1959), 29-33.
21. «Το συνέδριο της Α.-Α. Α. και η ενότητα των Αδεσμεύτων». Εποχές 7 (1963), 58-61.
22. «Θουκυδίδης». Εποχές 4 (1963), 3-20 + 87-100.
23. «Η Νέα Θεότης». Εποχές 10 (1964), 44-45.
24. «Ζαν-Πωλ Σαρτρ, “Το είναι και το μηδέν”». Εποχές 21 (1964), 31-35.
25. «Εντυπώσεις από το Συνέδριο του ΠΕΝ στο Όσλο». Νέα Εστία 76, 894 (1964), 1431-1434.
26. «“Η Νέα Θεότης”. “Θ’ αρκεστώ να τονίσω τ’ αδύνατα σημεία που βλέπω και στις δυο απόψεις». Εποχές 10 (1964), 44-45.
27. «Bertrand Russell». Εποχές 22 (1965), 3-13.
28. «Η “Κριτική του διαλεκτικού λογισμού”. Η στροφή του Ζαν-Πωλ Σαρτρ». Εποχές 23 (1965), 31-37.
29. «Αγγελική Χατζημιχάλη». Εποχές 25 (1965), 63-64.
30. «Μια άλλη άποψη για τον Μπερξόν». Εποχές 32 (1965), 80-81.
31. «Εντυπώσεις από τη Σοβιετική Ένωση». Επιθεώρηση Τέχνης 1965, 3-13.
32. «Bertrand Russell. Εισήγηση και εκλογή κειμένων». Εποχές 32 (1965), 82-100.
33. «Τέσσερις διαλέξεις. Οι αρχαίοι και εμείς – Ο Θουκυδίδης ως φιλόσοφος της ιστορίας – Η γλώσσα μας (Α΄-Β΄)». Νέα Εστία (1966), 3-37.
34. «Είναι δημοτική η “Τρίτη”;». Εποχές 44 (1966), 532-535.
35. «Ο Θουκυδίδης ως φιλόσοφος της ιστορίας». Νέα Εστία 80, 941 (1966), 1282-1289.

ΙΙΙ. Κείμενα για την Έλλη Λαμπρίδη

1.    Βικιπαίδεια: «Έλλη Λαμπρίδη».
2.    Γαρίτσης, Κωνσταντίνος: Βιο- Εργογραφικά για την Έλλη Λαμπρίδη (1896-1970). Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2017, 512 σελ.
3.    Σίνου, Χριστίνα: «Έλλη Λαμπρίδη, η πρώτη Ελληνίδα φιλόσοφος του 20ού αιώνα». The BooksJournal, 17 (Μάρτιος 2012).
4.    Παλαιολόγου, Π.-Μ., «Η Φιλοσοφική Βιβλιοθήκη Έλλης Λαμπρίδη της Ακαδημίας Αθηνών». Σύγχρονη Βιβλιοθήκη 4-5 (Νοέμβριος 2000), 31-32.
5.    Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη: «Έλλη Λαμπρίδη, η πρώτη Ελληνίδα φιλόσοφος». Εφημερίδα Τα Νέα, 21/12/1999.
6.    Δραγώνα-Μονάχου, Μυρτώ: «Έλλη Λαμπρίδη: το φιλοσοφικό της έργο». Καινούργια Εποχή 22 (1976), 121-135.


Πηγές: Εργαστήριο Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας (ΚΕΝΕΦ),
Βικιπαίδεια,
Ελληνική Φιλοσοφική Βιβλιογραφία.