Βέικος

Γιάννη Τζαβάρα ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ Θεόφιλος Βέικος (1936-1995) Τελευταία ενημέρωση του Αφιερώματος: Φεβρουάριος 2018 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ι. Βιογραφικά ΙΙ. Δημοσιεύματα ΙΙΙ. Κείμενα για τον Θεοφιλο Βεϊκο

 

Ι. Βιογραφικά

Ο Θεόφιλος Βέικος γεννήθηκε στο Βελβεντό Κοζάνης το 1936. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Ανακηρύχθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης διδάκτορας φιλοσοφίας το 1968 και υφηγητής στην ιστορία της φιλοσοφίας το 1970.

Υπηρέτησε ως εντεταλμένος υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κατά τα έτη 1970-1972, ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1972-1979) και από το 1979 έως το 1995 ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στη Φιλοσοφία και την Ιστορία της Φιλοσοφίας.

ΙΙ. Δημοσιεύματα

1.    «Εσωτερικός και εξωτερικός χώρος στον Ηράκλειτο». Εποχές 34 (1966), 103-107.

2.    «Σχήματα σκέψης στον Ηράκλειτο». Φιλόλογος 1965, 3-27.

3.    «Η αξία της ζωής. Απόψεις από τη νεώτερη και σύγχρονη φιλοσοφία». Χρονικά του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 78 (1966), 59-76.

4.    Ο θάνατος στη σκέψη του Ηρακλείτου. Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1968. (2η έκδοση, "Gutenberg", Αθήνα 2017).

5.    «Χώρος και χρόνος στην κοσμολογία του Εμπεδοκλή». Ελληνικά 22, 2 (1969), 326-340.

6.    Κοσμολογία και κοσμική δικαιοσύνη στην αρχαία ελληνική διανόηση. Πρώτο μέρος: Αναξίμανδρος. [Διατριβή επί υφηγεσία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης], Θεσσαλονίκη 1969.

7.    Nietzsche. Μια μεταφυσική της τέχνης. Θεσσαλονίκη 1970. Σελ. 141.

8.    «Amor fati στη φιλοσοφία του Nietzsche». Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 11 (1970), 3-18.

9.    Η φιλοσοφία και η ιστορία της. Εισαγωγή στην Ιστορία της Φιλοσοφίας. Πανεπιστημιακές Παραδόσεις. Θεσσαλονίκη 1970, Σελ. 61.

10.“Heraklitus’ fr. 52”. Φιλοσοφία 1 (1971), 155-175.

11.«Εμπεδοκλής (Β35, 3-4). Η κοσμική δίνη». Ελληνικά 24 (1971), 312-320.

12.«Άνθρωπος και κόσμος στον γερμανικό ιδεαλισμό». Γρηγόριος ο Παλαμάς 54 (1971), 390-394.

13.«Τρεις αντινομίες στον Πλατωνικό «\’Τίμαιο’». Ροτόντα 3 (1971), 235-239.

14. Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι. Θεσσαλονίκη 1972. Σελ. 286. (5η έκδοση, 1988. 6η έκδοση, "Ελληνικά Γράμματα", Αθήνα 1995. 7η έκδοση, "Gutenberg", Αθήνα 2016).

15.“Corpus Philosophorum Graecorum Recentiorum: Πέτρου Βράιλα-Αρμένη Φιλοσοφικά Έργα, τόμος πρώτος, Θεσσαλονίκη, έκδ. Ε. Μουτσόπουλος και Αικ. Δώδου, 1969, οθ΄, 535 σ.». Ελληνικά 25 (1972), 217-220.

16. Νεώτερη ευρωπαϊκή φιλοσοφία. Ιωάννινα 1973. Σελ. 81.

17. “Roussos Evangelos N., “Heraklit-Bibliographie”, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1971, XX+164 S.”. Ελληνικά 26 (1973), 132-137.

18. «Το πρόβλημα του συνεχούς στη φιλοσοφία του Whitehead». Φιλοσοφία 3 (1973), 405-442.

19. Το κοσμοείδωλο του Μεγάλου Βασιλείου. Λόγος εκφωνηθείς την 30ήν Ιανουαρίου 1973, Ιωάννινα 1973. Σελ. 25.

20. «Εν – Πάντα. Μία θεμελιακή δομή σκέψης στην πρώιμη ελληνική φιλοσοφία». Δωδώνη 2 (1973), 193-223.

21. «Το πρόβλημα ‘Νόημα του κόσμου’». Δωδώνη 1 (1973), 335-338.

22. Σύγχρονη Φιλοσοφία. Wittgenstein, Russell, Popper, Whitehead. Ιωάννινα 1974. Σελ. 125.

23. «Φιλοσοφία και εμπειρικές επιστήμες». Χημικά Χρονικά 1-2 (1974), 7-11.

24. Μαθηματικές αντινομίες του Kant και σύγχρονη επιστήμη. Ιωάννινα 1974. Σελ. 177.

25. «Τα ζηνώνεια παράδοξα και οι μαθηματικές καντιανές αντινομίες». Δευκαλίων 11 (1974), 319-336.

26. «Φαινόμενο και πραγματικότητα». Δωδώνη 3 (1974), 29-49.

27. «Μεταφυσικές προτάσεις του Wittgenstein και η αρχή του φαύλου κύκλου». Επιστημονική επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 1975, 21-30.

28. Σύγχρονη διαλεκτική φιλοσοφία. Hegel, Marx, Engels, Lenin, Stalin, Adler, Korsch, Gramsci, Marcović, Lucács, Bloch, Marcuse, Adorno, Horkheimer, Sartre, Merleu-Ponty, Popper. Ιωάννινα 1976. Σελ. 172.

29. «Μπαγιόνας Αύγουστος, ‘Η ιστορικότητα της συνείδησης στη Φιλοσοφία του Γαλλικού Διαφωτισμού’, Θεσσαλονίκη 1974, 342 σ.». Φιλοσοφία 5-6 (1975-1976), 457-464.

30. «Μύθος και ιδεολογία». Ο Πολίτης 7 (1976), 67-70.

31. «Kant-Hegel. Κριτική και δογματική διαλεκτική». Δωδώνη 5 (1976), 413-429.

32. Ο μύθος του λόγου. Αθήνα, Παπαζήσης, 1977. Σελ. 247.

33. «Κοινωνικές διακρίσεις και προκαταλήψεις». Κείμενα του Βόλου 2 (1977), 133-139.

34. Κοινωνιολογία. Εισαγωγικά και μεθοδολογικά θέματα. Ιωάννινα 1978. Σελ. 24.

35. Αρχαίος ελληνικός διαφωτισμός. Γιάννινα 1978. Σελ. 56.

36. Ιδεολογία και κριτική. Ιωάννινα 1978. Σελ. 40.

37. Μαθήματα Φιλοσοφίας της Ιστορίας. Γιάννινα 1979, Σελ. 69.

38. Εισαγωγή στη φιλοσοφική σκέψη. Πανεπιστημιακά μαθήματα. Γιάννινα 1979. Σελ. 62.

39. «Ο λόγος και η τάξη του κόσμου των ανθρώπων στον Ηράκλειτο (απόσπ. 114)». Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών 28 (1979-85), 411.

40. Φιλοσοφία και επιστήμη. "Γρηγόρης", Αθήνα 1980.

41. Φιλοσοφία της Ιστορίας. «Γρηγόρης», Αθήνα 1980. Σελ. 121.

42. Προσωκρατική Φιλοσοφία. Αθήνα 1980. Σελ. 296.

43. Εμπειρική Φιλοσοφία. «Γρηγόρης», Αθήνα 1980¹ (1983²). Σελ. 128.

44. «Η προβληματική της μεταφράσεως φιλοσοφικών κειμένων». Στο: Πρωτότυπο και μετάφραση, Αθήνα 1980, 317-332.

45. «Παραστατικά μοντέλα στον αρχαίο ελληνικό στοχασμό». Αρχαιογνωσία 1 (1980), 135-151.

46. “Mensch und Daimon bei Heraklit (Fr. 79, 82, 83, 119)”. Στο: Μνήμη Αναστασίου Γιανναρά (1920-1977), «Παπαζήσης», Αθήνα 1981, 37-47.

47. «Η θεωρία του Χέγκελ για την ιστορία της φιλοσοφίας». Στο: Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου, Ο Χέγκελ και ο Μαρξισμός. Αθήνα 1982, 40-50.

48. «Μεταφιλοσοφία και πολιτική». Τομές 77-78 (1981), 26-29 και στο: Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Φιλοσοφίας, Φιλοσοφία και Πολιτική. Αθήνα 1982, 333-339.

49. Νούτσος, Παναγιώτης Χρ., Βέικος, Θεόφιλος Α., Μπαγιόνας Αύγουστος-Κωνσταντίνος, Μπιτσάκης, Ευτύχης: «Ερωτήσεις-Απαντήσεις». Στο: Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου, Ο Χέγκελ και ο Μαρξισμός. Αθήνα 1982, 55-75.

50. «Μιλιταρισμός και φιλοσοφία του πολέμου». Επιστημονική Σκέψη 6 (1982), 10-15.

51. «Τι μπορεί να γίνει με τη φιλοσοφία;». Νέα Παιδεία, Αφιέρωμα στα φιλοσοφικά μαθήματα, έτος 7, τεύχος 27 (1983), 32-38.

52. «Η τελετή της 28^ης Οκτωβρίου». Επίσημοι Λόγοι Πανεπιστημιακού Έτους 1980-1981, 25 (1983), 55-67.

53. Ιστορία και Φιλοσοφία. Δοκίμιο για μια κοινωνική κατανόηση της φιλοσοφίας. «Θεμέλιο», Αθήνα 1984¹ (1999²). Σελ. 306.

54. «Τα όρια του ιωνικού υλισμού». Στο: Ο αρχαίος υλισμός. Αθήνα 1985, 11-18.

55. «Ο νιτσεϊκός μύθος της αιώνιας επαναφοράς». Δελτίον της Εταιρείας σπουδών νεοελληνικού πολιτισμού και γενικής παιδείας 8 (1986), 19-26.

56. «Αναζήτηση ενός σύγχρονου ορισμού και ρόλου για τη φιλοσοφία». Σεμινάριο 6 (1986), 5-11.

57. «Βασίλειος Ν. Τατάκης (31.12.1896-2.2.1986)». Φιλολογικά 16 (1986), 3.

58. Θεωρία και μεθοδολογία της ιστορίας. Αθήνα, Θεμέλιο, 1987. Σελ. 270.

59. Ειρήνη και πόλεμος. Μερικά επίκαιρα φιλοσοφικά ερωτήματα. Αθήνα 1987.

60. Προλεγόμενα στη Φιλοσοφία. «Θεμέλιο», Αθήνα 1984¹ (1987², 1998³). Σελ. 130.

61. Εισαγωγή στις φιλοσοφικές σπουδές. Αθήνα, Γρηγόρη, 1988. Σελ. 222.

62. Τα είδωλα του θεάτρου. Δοκίμιο φιλοσοφικής κριτικής. «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 1988¹ (1999²). Σελ. 170.

63. «Η εξέγερση των σπουδαστών του ’68». Αντί 373 (1988), 38-40.

64. «Η Κλειώ και τα δύο της πρόσωπα. Η ιστορία ως επιστημονικός και κανονιστικός κλάδος». Σεμινάριο 9 (1988), 8-13.

65. «Διόρθωση μερικών λαθών (και μερικών ψευδών)». Επιστημονική Σκέψη 37 (1988), 80-81.

66. Εισαγωγή στη φιλοσοφία. Προβλήματα - αναλύσεις - ασκήσεις. «Θεμέλιο», Αθήνα 1989. Σελ. 215.

67. Εισαγωγή στις φιλοσοφικές σπουδές. "Γρηγόρης", Αθήνα 1989. Σελ. 222.

68.«Θεωρία της συνωμοσίας και πολιτικός ιρρασιοναλισμός». Αντί 392 (1989), 48.

69. Βέικος, Θ. - Μιχαλοπούλου-Βεΐκου, Χριστίνα: Ιστορία του φιλοσοφικού στοχασμού. "Ο.Ε.Δ.Β.", Αθ. χ.χ.

70. Αναλυτική φιλοσοφία. «Σμίλη», Αθήνα 1990. Σελ. 286. (2η έκδοση, «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 2000).

71.«Περί αμφιβολίας και γνώσης». Προεκτάσεις στην Εκπαίδευση 2 (1990), 14-16, 113.

72. Φύση και κοινωνία. «Σμίλη», Αθήνα 1991. Σελ. 244.

73.«Μοντέλα του φιλοσοφείν». Θεωρία και Κοινωνία 5 (1991), 123-127.

74. «Σώμα-Πνεύμα. Αδιέξοδα της θεωρίας των δύο κόσμων». Στο: Αφιέρωμα στον Κωνσταντίνο Δεσποτόπουλο, «Παπαζήσης», Αθήνα 1991, 47-57.

75. «Εθνικισμός και ‘Νομιναλισμός’». Αντί 508 (1992), 20-21.

76. «Το μάτι του κόσμου». Arti 6 (1991), 34-46.

77. Εν πολέμω. Αθήνα 1993. Σελ. 261.

78. Εθνικισμός και εθνική ταυτότητα. Αθήνα 1993¹ (1999²). Σελ. 60.

79. Οι προσωκρατικοί. Αθήνα, «Ελληνικά Γράμματα», 1995. Σελ. 253.

80. Ο κόσμος σε διασπορά. Έθνη και Οικουμένη. Αθήνα, «Ελληνικά Γράμματα», 1995. Σελ. 68.

81. Θαυμασμός και παράδοξο στη φιλοσοφία. «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 1995. Σελ. 117.

82. Ενθυμήματα. Σπαράγματα λόγου. Αθήνα, «Ελληνικά Γράμματα», 1995. Σελ. 120.

83. «Το παιχνίδι της αλήθειας στο μύθο του Οιδίποδα». Διαβάζω 350 (1995), 102-107.

84. «Από τον μύθο στον λόγο». Ουτοπία 15 (1995), 19-22.

ΙΙΙ. Κείμενα για τον Θεόφιλο Βέικο

1.    Δραγώνα-Μονάχου, Μυρτώ: «Θεόφιλος Βέικος (1936-1995). ‘Ο θάνατος ουδέν καθ’ ημάς’». Αντί 569 (Μάρτιος 1995), 60-61. [Γράφει εκεί μεταξύ άλλων η Μ. Δραγώνα-Μονάχου: «Στα 15 χρόνια του στην Αθήνα μετά τη Θεσσαλονίκη και τα Γιάννενα, ο Θεόφιλος Βέικος έφερε ένα νέο ύφος και ήθος. Δημιούργησε παράδοση ζωντανού και γραπτού λόγου, ξανάδωσε αίγλη στις παραδόσεις ακόμα και στα χρόνια της μοιραίας αρρώστιας του»].

2.    Κύρκος, Βασίλειος Α.: «Μνήμη Θεόφιλου Βέικου». Φιλοσοφία και Παιδεία 2 (1995), 22.

3.    Δραγώνα-Μονάχου, Μυρτώ: «Ο Θεόφιλος Βέικος φεύγει ‘πεφιλημένος’». Φιλοσοφία και Παιδεία 2 (1995), 23-24.

4.    Μπιτσάκης, Ευτύχης: «Θεόφιλος Βέικος: δυο λόγια για ένα φιλόσοφο». Ουτοπία 15 (1995), 23.

5.    Ψημμένος, Νίκος Κ.: «Ο Θεόφιλος Βέικος για τον Hegel». Δωδώνη 25/Γ΄ (1996), 173-180.

6.    Χρόνης, Νικόλαος (Επιμ.): Θεόφιλος Βέικος. Δέκα χρόνια μετά. Εκδήλωση μνήμης και τιμής. "Έννοια", Αθήνα 2005.

7.    Νούτσος, Παναγιώτης: «Μνήμη Θεόφιλου Βέικου». Το Βήμα 6/11/2005.