Αφιερώματα: Κεσσίδης

Γιάννη Τζαβάρα

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ

Θεοχάρης Χ. Κεσσίδης (1920-2009)

Τελευταία ενημέρωση του Αφιερώματος: Ιούλιος 2016

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Ι. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

ΙΙ. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΙΙΙ. Κείμενα για τον Θεοχαρη Κεσσιδη

Ι. Βιογραφικά

Ο Θεοχάρης Κεσσίδης γεννήθηκε το 1920 στο χωριό Σάντα της Γεωργίας. Σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο «Λομονόσοφ» της Μόσχας και ανακηρύχθηκε διδάκτορας φιλοσοφίας το 1950 χάρη στη διατριβή «Η Φιλοσοφία του Ηράκλειτου του Εφέσιου». Το 1968 ολοκλήρωσε δεύτερη διδακτορική εργασία με θέμα «Η πρώιμη ελληνική φιλοσοφία και η στάση της απέναντι στο μύθο, την τέχνη και τη θρησκεία».

Δίδαξε φιλοσοφία σε πανεπιστημιακά ιδρύματα της Μόσχας (1958-1970) κι εργάστηκε στο Ινστιτούτο Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης (1970-1992). Διετέλεσε τακτικό μέλος της Ακαδημίας της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης, και από το 1987 αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Συνέγραψε περισσότερες από 150 εργασίες σε ρωσική γλώσσα σχετικά με την αρχαιοελληνική φιλοσοφία, τη βιοηθική και τα προβλήματα των Ελληνοποντίων. Συγγράμματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες (στην ελληνική, τη γαλλική, την αγγλική, τη γερμανική, την ιταλική κ.ά.). Από το 1992 και εξής διέμεινε στην Αθήνα. Το 2002 του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Τιμής ιδιόχειρα από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο.

ΙΙ. Δημοσιεύματα

1. «Η διαλεκτική του Ηρακλείτου του Εφεσίου». Επιστημονική Σκέψη 9 (1982), 58-65.

2. «Ο Ηράκλειτος και η αρχαία Ανατολή. (Κριτικές σημειώσεις)». Παρνασσός 24 (1982), 303-316.

3. «Aristotle and Marx». Στο: Πρακτικά Παγκοσμίου Συνεδρίου «Αριστοτέλης», Θεσσαλονίκη 1982, 17-20.

4. «The socio-political views of Heraclitus of Ephesus». Φιλοσοφία 13-14 (1983-1984), 92-108.

5. «Η αρχαιότητα και η σύγχρονη εποχή». Φιλοσοφία 13-14 (1983-1984), 485-489.

6. O Σωκράτης. Μετάφρ. Δ. Πάνου. «Ο.Ε.Δ.Β.», Αθήνα 1984, 175 σ.

7. «Η μελέτη της φιλοσοφίας του Δημόκριτου στην ΕΣΣΔ». Στο: Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου για τον Δημόκριτο. Ξάνθη 1984, 373-383.

8. «Η αρχαιότητα και η σύγχρονη εποχή». Απόδημος 28 (1985), 49-50.

9. «Θεωρία και θεωρητική ζωή στην αρχαιοελληνική φιλοσοφία». Παρνασσός 27 (1985), 250-266.

10. «Καρλ Μαρξ και Αριστοτέλης: Από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο». Στο: Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συμποσίου, Ο Karl Marx και η φιλοσοφία. Ιωάννινα 1987, 62-69.

11. Ιστορικά, Φιλοσοφικά, Κριτικά. «Ο.Ε.Δ.Β.», Αθήνα 1987, 214 σ.

12. «Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η εμφάνιση της διαλεκτικής». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 4 (1987), 3-7.

13. «Τα ηθικά έργα του Αριστοτέλη». Φιλοσοφία 17-18 (1987-1988), 325-355.

14. «Εν αρχή ήσαν οι Έλληνες… Οι Ελληνοπόντιοι της Σοβιετικής Ένωσης και τα προβλήματά τους». Νέα της Μόσχας, Νοέμβριος 1988, 22-23.

15. «Η εδαφική διάταξη των Ελλήνων της ΕΣΣΔ». Νέοι Καιροί (Σοβιετικό πολιτικό περιοδικό) 3 (1989), 37.

16. «Για την πολιτιστική κατάσταση των Ελληνοποντίων». Νέοι Καιροί 11 (1989), 22.

17. Η ιστορική πορεία των Ελληνοποντίων. Το εθνικό ζήτημα και το μέλλον των μικρών εθνών στην πρώην Σοβιετική Ένωση. «Κυριακίδη», Θεσσαλονίκη 1996, 145 σ.

18. «Είχαν ή όχι οι αρχαίοι Έλληνες την ιδέα της Ιστορίας;». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 8 (1991), 14-28 και Φιλοσοφία 27-28 (1997-1998), 308-318.

19. «Conche M., Héraclite: Fragments, texte établi, traduit et commenté. P.U.F. (Coll. “Epimethée”), Paris 1986, 2e ed., 1987, 496 p.». Φιλοσοφία 21-22 (1991-1992), 517-525.

20. «Το πρόβλημα του “ελληνικού θαύματος”». Φιλοσοφία 23-24 (1993-1994), 308-318.

21. Ονομαστοί Έλληνες στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης τον 20ό αιώνα. Who is who: Η συμβολή τους στην κοινωνική ζωή (βιο-βιβλιογραφικός κατάλογος). Επιμ. Θ. Χ. Κεσσίδης. «Αφοί Κυριακίδη», Αθήνα 1999, 436 σ.

22. Η αρχαιότητα και η σύγχρονη εποχή. «Γόρδιος», Αθήνα 2000, 299 σ.

23. «Δέον και πραγματικότητα. Πλάτων, Αριστοτέλης, επικαιρότητα». Φιλοσοφία 30 (2000), 76-82.

24. «Γνώθι σαυτόν». Φιλοσοφία 30 (2000), 219-223.

25. Ο Σωκράτης. Η δισχιλιοστή τετρακοσιοστή επέτειος από τον θάνατό του. «Γόρδιος», Αθήνα 2001, 312 σ.

26. Φιλοσοφικά και ηθικά προβλήματα της γενετικής του ανθρώπου. Ανάλυση συζητήσεων. Μετάφραση Βασίλης Ζούνης. «Παρασκήνιο», Αθήνα 2002, 191 σ.

27. «Για το λεγόμενο ‘Αίνιγμα’ του Σωκράτη. (Στα 2.400 χρόνια από το θάνατο του Σωκράτη)». Στο: Ένωση Καθηγητών για την Προαγωγή της Φιλοσοφίας στην Εκπαίδευση (Ε.Κ.Δ.Ε.Φ.): Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «Ο Σωκράτης σήμερα». (Αθήνα-Δελφοί. Μέγαρο Παλαιάς βουλής – Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (28/9-1/10/2001). Επιμ. Σπύρος Γ. Μοσχονάς. Αθ. 2003, 179-185.

28. Από τον μύθο στον λόγο. Η διαμόρφωση της ελληνικής φιλοσοφίας. Μετάφραση Βασίλης Ζούνης. «Γόρδιος», Αθήνα 2004, 406 σ.

29. «Ο Ηράκλειτος και ο διαλεκτικός υλισμός». Φιλοσοφία 34 (2004), 85-95.

30. Ηράκλειτος. «Γόρδιος», Αθήνα 2006, 238 σ.

31. «On the problem of the “Greek Wonder”». Φιλοσοφία 36 (2006), 83-92.

32. Η φιλοσοφία της ιστορίας του Θουκυδίδη και η σύγχρονη εποχή. «Γόρδιος», Αθήνα 2008.

Κύριες πηγές:

Α) Εργαστήριο Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας (ΚΕΝΕΦ),

Β) Ελληνική Φιλοσοφική Βιβλιογραφία