σε νεοέλληνες φιλοσόφους

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018

Παπαδημητρίου

Γιάννη Τζαβάρα



ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ



Ευθύμης Γ. Παπαδημητρίου
(1940-2012)


Τελευταία ενημέρωση του Αφιερώματος: Ιούλιος 2016


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Ι. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
ΙΙ. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
ΙΙΙ. Κείμενα για τον Ευθυμη Γ. Παπαδημητριου






Ι. Βιογραφικά


Ο Ευθύμης Γ. Παπαδημητρίου (1940-2012) γεννήθηκε στην Τολοφώνα Φωκίδος. Σπούδασε νομικά (1959-1964) και Πολιτικές Επιστήμες (1966-1967) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας, Κοινωνιολογίας και Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Ανακηρύχτηκε διδάκτορας το 1978 χάρη σε διατριβή με θέμα τα ηθικά και ψυχολογικά θεμέλια της αριστοτελικής Ρητορικής. Κατά τα έτη 1980-1984 συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου και το 1983 δημοσίευσε την επί υφηγεσία διατριβή του σχετικά με τη φιλοσοφία του Christian Thomasius. Δίδαξε Φιλοσοφία επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Ανέπτυξε ενεργό δράση στο πλαίσιο του οικολογικού κινήματος. Το οικολογικό πρόβλημα υπήρξε βασικό αντικείμενο και των φιλοσοφικών του εργασιών. Ανήκε στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού «Οικοτοπία». To 2007 ανακηρύχθηκε ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.


ΙΙ. Δημοσιεύματα

Βιβλία
1.    Ethische und psychologische Grundlagen der Aristotelischen Rhetorik. ‘‘Peter Lang’’, Frankfurt am Main – Bern – Las Vegas 1979, 322 σ.
2.    ‘‘Η διδασκαλία της νόησης’’ του Christian Thomasius (1655-1728). Μελέτη των πηγών της Φιλοσοφίας του γερμανικού Διαφωτισμού. Αθήνα 1983, 351 σ.
3.    Θεωρία της Επιστήμης και Ιστορία της Φιλοσοφίας. Για μια φιλοσοφική και κοινωνικά θεμελιωμένη Επιστημολογία. ‘‘Gutenberg’’, Αθήνα 1988, 280 σ.
4.    Για μια νέα Φιλοσοφία της φύσης. Η πρόκληση της Οικολογίας και οι απαντήσεις της Φιλοσοφίας. Ο Πολίτης’’, Αθήνα 1994, 304 σ.
5.    Για μια νέα Φιλοσοφία της φύσης. Η πρόκληση της Οικολογίας και οι απαντήσεις της Φιλοσοφίας. ‘Gutenberg’’, Αθήνα 1999, 285 σ.











Άρθρα-Βιβλιοκρισίες
6.     «Zu den philosophiegeschichtlichen Voraussetzungen der Kantischen Kritik der reinen Vernunft». Στο: Akten des 4. Internationalen Kongresses, 4. Internationales Kant-Kongress 1974, 39-47.
7.    «Der Materie-Form-Dualismus und die Aristotelische Lehre vom Menschen». Φιλοσοφία 7 (1977), 305-314.
8.    «Methodologische Ansätze bei den ersten griechischen Philosophen». Philosophical Inquiry 2, 4 (1980), 565-573.
9.    «Die Relevanz der Sprachbetrachtungen von Aristoteles für die philosophische Anthropologie». Στο: Πρακτικά Παγκοσμίου Συνεδρίου, Αριστοτέλης. Θεσσαλονίκη 1982, 229-234.
10.«Για το Συμπόσιο στα Γιάννενα, ‘‘Ο Καρλ Μαρξ και η φιλοσοφία’’». Δεκαπενθήμαρος πολίτης 4 (1983), 49-50.
11.«Das Problem der Kausalität bei Kant”. Στο: Determinism in Physics. ‘‘Gutenberg’’, Αθήνα 1985, 59-68.
12.«Το πρόβλημα του κριτηρίου της αλήθειας στη σύγχρονη θεωρία της επιστήμης». Δωδώνη 15 (1986), 49-64.
13. «Οι ανθρωπολογικές απόψεις του Αριστοτέλη». Διαβάζω 135 (1986), 21-25.
14. «Η αλληλεπίδραση αντικειμενικών συνθηκών και υποκειμενικού παράγοντα στην πάλη για την κοινωνική αλλαγή». Πολιτιστική 29 (1986), 55-59.
15. «Η παρουσία της στωικής φιλοσοφίας στη γερμανική φιλοσοφία του Διαφωτισμού». Δωδώνη 16/3 (1987), 9-23.
16. «Βακαλιός Θ., ‘‘Είναι και συνείδηση. Γνώση και αλήθεια. Μαρξιστική προσέγγιση’’». Διαβάζω 178 (1987), 57-59.
17. «Η σχέση του Μαρξ προς τη φιλοσοφική παράδοση». Στο: Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συμποσίου, Ο Karl Marx και η φιλοσοφία. Ιωάννινα 1987, 70-82.
18. «Το ήθος του κριτικού φιλοσόφου και τα όρια της κριτικής φιλοσοφίας». Στο: Πρακτικά Συμποσίου, Ε. Π. Παπανούτσος. Ο Παιδαγωγός και ο Φιλόσοφος. Ιωάννινα 1987, 253-261.
19. «Η κριτική της παραδοσιακής φιλοσοφίας και του κοινού νου στη φιλοσοφία της πράξης του Gramsci». Στο: Πρακτικά, Antonio Gramsci. Πενήντα χρόνια από το θάνατό του. Ιωάννινα 1988, 21-31.
20. «Η ιδεολογική προετοιμασία της εμφάνισης των επιστημών μετά την Αναγέννηση». Στο: Οι επιστήμες στην κοινωνία. ‘‘Gutenberg’’, Αθήνα 1988, 19-31.
21. «Οι απόψεις της Ρόζας Λούξενμπουργκ για την οργάνωση και τον αυθορμητισμό». Δωδώνη 18/3 (1989), 159-170.
22. «Η κριτική του Jürgen Habermas στην επιστήμη και στην τεχνική ως νομιμοποιητικά θεμέλια της ιδεολογίας της απόδοσης». Θεωρία και Κοινωνία 3 (1990), 117-133.
23. «Η θεωρία του Ν. Πουλαντζά για τις τάξεις και τις ταξικές σχέσεις στο σύγχρονο καπιταλισμό». Δωδώνη 20/3 (1991), 151-162.
24. «Η κοινότητα στη σύγχρονη οικολογική προβληματική». Στο: Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας, Η Ελληνική κοινότητα. Ιωάννινα 1992, 143-159.
25. «Περιβάλλον και ανάπτυξη: Ρητορείες και πραγματικότητες στη Διάσκεψη του Ρίο». Ουτοπία 3 (1992), 67-82.
26. «Η επιστήμη ως επάγγελμα». Δωδώνη 21/3 (1992), 117-128.
27. «Η κατάκτηση του παραδείσου: 1492-1992. (Αμερικανοί και Ινδιάνοι για την ‘‘ανακάλυψη’’ της Αμερικής)». Ουτοπία 5 (1993), 135-143.
28. «Οι αντιλήψεις για τη φύση στη γερμανική φιλοσοφία του 18ου και 19ου αιώνα και η σημασία τους για τις σύγχρονες στάσεις απέναντι στον φυσικό κόσμο και την περιβαλλοντική κρίση». Δωδώνη 23/3 (1994), 121-147.
29. Gedo, Andras: «Η ιστορικότητα της έννοιας της φύσης». Μετάφραση Ευθύμης Παπαδημητρίου. Ουτοπία 10 (1994), 93-107.
30. «Προοπτικές της εφαρμοσμένης φιλοσοφίας: το παράδειγμα μιας νέας φιλοσοφίας για τη φύση». Δευκαλίων 14/1 (1995), 123-133.
31. «Για την ουτοπία μιας οικο-σοσιαλιστικής κοινωνίας». Ουτοπία 17 (1995), 115-125.
32. «Η έννοια της βίας και η ιδεολογική χρήση της για την σταθεροποίηση κοινωνικών σχέσεων εξουσίας». Σύγχρονη Εκπαίδευση 80 (1995), 15-20.
33. «Εισαγωγική αναφορά». Ουτοπία 17 (1995), 85-88.
34. Μπλοχ, Ερνστ (= Bloch, Ernst): «Επιλογή κειμένων». Μετάφρ. Ευθύμης Παπαδημητρίου – Δημήτριος Μαρκής. Ουτοπία 17 (1995), 85-94.
35. «Υπεράσπιση της φιλοσοφίας». Η εποχή 11/5/1997, 12-13.
36. «Περιβαλλοντισμός και ριζοσπαστική οικολογία». Ουτοπία 30 (1998), 89-97 και Iris 7 (1999), 26-30.
37. «Η επικαιρότητα του οράματος του Ρήγα για τα Βαλκάνια». Iris 3 (1998), 14-17, και στο: Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου, Ρήγας. Για μια νέα ερευνητική συγκομιδή. Δωδώνη 28/3, Ιωάννινα 1999, 85-92.
38. «Αριστοτέλης, ‘Περί φύσεως – Το 2ο βιβλίο των Φυσικών’. Εισαγ.-Μετάφρ.-Σχόλια Βασίλης Κάλφας, ‘Πόλις’, 251 σ.». Ελευθεροτυπία. Βιβλιοθήκη, 6/8/1999, 7.
39. «Για το βιβλίο του Γιάννη Ιμβριώτη, ‘‘H φιλοσοφία του Kant. Μαρξιστική θεώρηση’’». Ουτοπία 35 (1999), 41-49.
40. «Ο μύθος της “αειφορίας’’». Οικοτοπία 20 (2002), χ.σ.
41. «Οι μετασχηματισμοί της αριστοτελικής έννοιας του χρόνου στην ύστερη νεωτερικότητα». Στο: Μορφές κατανόησης και διαχείρισης του χρόνου. Πρακτικά επιστημονικού συμποσίου. Καπέσοβο 2005, 41-48.

Βασικές πηγές:


ΙΙΙ. Κείμενα για τον Ευθύμη Γ. Παπαδημητρίου

1. Βαλλιάνος, Περικλής: «Λογικότητα και μη λογικότητα στη φιλοσοφία της φύσης: Σχόλιο στην εισήγηση του Ευθύμη Παπαδημητρίου: ‘Προοπτικές της εφαρμοσμένης φιλοσοφίας: το παράδειγμα μιας νέας φιλοσοφίας για τη φύση». Δευκαλίων 14/1 (1995), 135-140.
2. Πέτσιος, Κωνσταντίνος Θ.: «Ευθύμης Γ. Παπαδημητρίου: Βιογραφία – Σπουδές – Επιστημονικό Έργο». Δωδώνη 34/3 (2005-2007), 15-21.
3. Αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Ευθύμη Γ. Παπαδημητρίου, Δωδώνη 34/3 (2005-2007).