σε νεοέλληνες φιλοσόφους

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018

Μιχαηλίδης

Γιάννη Τζαβάρα



ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ



Κώστας Π. Μιχαηλίδης (1928-1998)



Τελευταία ενημέρωση του Αφιερώματος: Ιούλιος 2016


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Ι. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
ΙΙ. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
ΙΙΙ. Κείμενα για τον Κωστα Π. Μιχαηλιδη






Ι. Βιογραφικά


Ο Κώστας Π. Μιχαηλίδης γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου το 1928. Σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κι εργάστηκε ως φιλόλογος στη Λεμεσό. Συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ, και γι’ αυτόν τον αγώνα φυλακίστηκε επί 16 μήνες από τους Άγγλους το 1956. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές με υποτροφία του ΙΚΥ στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου τιμήθηκε με τον διδακτορικό τίτλο το 1961 χάρη σε διατριβή με θέμα τη συνυφή ανθρώπου και κόσμου στους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Στη συνέχεια υπηρέτησε στην κυπριακή Μέση Εκπαίδευση ως Βοηθός Διευθυντή και ως Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης. Κατά τα έτη 1991-1997 διετέλεσε Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Το 1976 ίδρυσε τη Φιλοσοφική Εταιρεία Κύπρου, στην οποία προήδρευσε έως το 1985, και πρωτοστάτησε στην έκδοση του κυπριακού φιλοσοφικού περιοδικού «Ζήνων». Δημοσίευσε πληθώρα δοκιμίων, επιφυλλίδων και βιβλιοκρισιών στο περιοδικό «Ευθύνη» και στην εφημερίδα «Καθημερινή». Συμμετείχε σε πολλά φιλοσοφικά συνέδρια.
Πέθανε αιφνίδια σε ηλικία 70 ετών (1998).

ΙΙ. Δημοσιεύματα

Βιβλία
1.    Mensch und Kosmos in ihrer Zusammengehörigkeit bei den frühen griechischen Denkern. (= H συνυφή ανθρώπου και κόσμου στους αρχαϊκούς στοχαστές). München 1961 (2η έκδοση: Nicosia 1979), 125 σ.
2.    Ο σωκρατικός λόγος. Μια απόπειρα ερμηνείας της διαλογικής παρουσίας. Αθήναι 1965, 78 σ.
3.    Φιλοσοφική Ανθρωπολογία. «Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου», Λευκωσία 1966, 41 σ.
4.    Ο άνθρωπος και ο κόσμος. Μια ερμηνευτική του προσώπου. Λευκωσία-Κύπρος 1967, 291 σ.
5.    Αρχαϊκοί φιλόσοφοι. Εισαγωγή-Κείμενο-Μετάφραση-Σχόλια. Λευκωσία 1971, 114 σ.
6.    Η γλώσσα και το νόημά της. Μια διαγραφή της γλωσσικής παρουσίας του ανθρώπου. Λευκωσία 1976, 98 σ.
7.    Σωκρατική Φιλοσοφία. Εισαγωγή. Ανθολογία κειμένων σε μετάφραση. Σχόλια-Ασκήσεις. Λευκωσία 1977, 72 σ.
8.    Πλάτων. Εισαγωγή – Κείμενα σε μετάφραση – Σχόλια. Λευκωσία 1980.
9.    Οικείωση και αλλοτρίωση. Δοκίμια σύγχρονου και νεοελληνικού προβληματισμού. Πρόλογος Χρήστος Μαλεβίτσης. «Αστήρ», Αθήνα 1984, 174 σ.
10. Εισαγωγή στην ερμηνευτική. Μια διαγραφή του ερμηνευτικού λόγου. Λευκωσία 1984.
11. Popper, KarlGigon, Olof – Μιχαηλίδης, Κώστας Π.: Οι Προσωκρατικοί. Κείμενο και μετάφραση. “Imago”, Αθήνα 1984, 362 σ. (1η έκδοση, «Χριστάκης», Αθήνα χ.χ., 310 σ.).
12. Ο αδόκητος χρόνος. [Ποιήματα]. «Αστρολάβος / Ευθύνη», Αθήνα 1986, 44 σ.
13. Το ανθρώπινο πρόσωπο στην φυσιογνωμική και την υπαρξιακή του διάσταση. «Αστήρ», Αθήναι 1990, 154 σ.
14. Ο σωκρατικός λόγος. Μια δοκιμή ερμηνείας της διαλογικής παρουσίας. «Χριστάκης», Αθήνα 1992, 165 σ.
15. Η ποίηση – Η γλώσσα – Η κριτική συνείδηση. Οριακές προοπτικές. Δοκίμια. «Οι Εκδόσεις των Φίλων», Αθήνα 1993, 206 σ.
16. Ρωγμές. «Αστρολάβος / Ευθύνη», Αθήνα 1997, 91 σ.
17. Μιχαηλίδης, Κώστας Π. – Φραγκόπουλος, Θ. Δ.: Για τον Τάκη Βαρβιτσιώτη. «Ευθύνη», Αθήνα 1997, 49 σ.
18. Πλάτων. Λόγος και μύθος. «Παπαδήμα», Αθήνα 1998, 215 σ.
19. Ζήνων ο Κιτιεύς. Αρχαία κυπριακή γραμματεία. «Ίδρυμα Αναστάσιος Λεβέντης», Λευκωσία 1999.
20. Το εράν και το είναι. Δοκίμια. Πρόλογος Κώστας Ε. Τσιρόπουλος. «Οι Εκδόσεις των Φίλων», Αθήνα 2000, 239 σ.
21. H ανθρώπινη περίσταση. «Ευθύνη», Αθήνα 2003, 136 σ.
22. Τα ποιήματα. Εισαγωγή Νατάσα Κεσμέτη, Επίμετρο Κώστας Ε. Τσιρόπουλος. «Οι Εκδόσεις των Φίλων», Αθήνα 2005, 301 σ.


Άρθρα, Βιβλιοκρισίες, Μεταφράσεις κτλ.
1.    «Το πρόβλημα του καθέκαστον στον Αριστοτέλη». Στο: Χάρις Κωνσταντίνω Ι. Βουρβέρη. Αθήναι 1964, 273-288.
2.     «Η αλήθεια». Ηπειρωτική Εστία 154 (1965), 185-186.
3.    «Η σωκρατική απορία και η υπαρξιακή κρίση». Εποχές 41 (1966), 230-233.
4.    «Ο ποιητής Χαίλντερλιν και τα ελληνικά αρχέτυπα». Δελτίον Επιστημονικού και Φιλολογικού Συλλόγου Αμμοχώστου (1969), 191-208.
5.    «Kosmos und Ethos bei Anaximander und Heraklit» (= «Κόσμος και ήθος στον Αναξίμανδρο και στον Ηράκλειτο»). Φιλοσοφία 1 (1971), 141-154.
6.    «Η στωική ‘οικείωσις’ και η υπαρξιακή αποξένωσις». Στασίνος (1974), 149-155.
7.    «Η διαλογική ανθρώπου και όντος. Προϋποθέσεις μιας υπαρξιακής οντολογίας». Φιλοσοφία 4 (1974), 50-58.
8.     «The concept of not-Being in Plato». Διοτίμα 3 (1975), 19-26.
9.     «Παρμενίδης. Το νοείν και το είναι». Εποπτεία 5 (1976), 8-12.
10. «Plotinus and Jaspers: their conception and contemplation of the supreme one». Διοτίμα 4 (1976), 37-46.
11. «Η γλώσσα και η σιωπή». Ευθύνη 58 (1976), 518-521.
12. «Η αυτοαλλοτρίωση». Ευθύνη 72 (1977), 634-640.
13. «The principle of measure or synthesis as a unifying trait in Mediterranean philosophy». Στασίνος 5 (1977), 59-69.
14. «Die Gestalt des Zeus in Hesiods Werken und Tagen». Στασίνος 6 (1977-78), 245-260.
15. «Being and appearance in a work of art». Διοτίμα 6 (1978), 58-66.
16. «Το οικείο και το ανοίκειο του υπαρξιακού μας χώρου». Ευθύνη 96 (1979), 616-618.
17. «Ερμηνευτική άσκηση σ’ ένα κείμενο του Ηρακλείτου». Νέα Παιδεία 11 (1979), 59-64.
18. «Εικονική και ανεικονική συμβολική. Η απόκλιση και η συνάντησή τους κατά την ανέλιξη του λόγου». Φιλοσοφικόν Παράρτημα 1 (1979), 164-231.
19. «Ομηρικά θέματα στην αρχαϊκή φιλοσοφία». Στασινός 7 (1979-1980), Λευκωσία 1981, 53-60.
20. «Λογοδοσία του προέδρου της Φιλοσοφικής Εταιρείας Κύπρου». Ζήνων 1 (1980), 163-165.
21. «Οι φιλοσοφικές πηγές στην ποίηση του Σικελιανού». Στο: Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό. Τριάντα χρόνια από τον θάνατό του. Τετράδια «Ευθύνης» 11 (1980), 72-84.
22. «Gadamer, Hans-Georg, “Wahrheit und Methode”, Tübingen 1975». Ζήνων 1 (1980), 150.
23. «Υπαρξισμός και διάλογος». Ζήνων 1 (1980), 1-10.
24. «Human condition and the Socratic dialogue». Ζήνων 1 (1980), 89-95.
25. «Η ελευθερία ως αίτημα της εποχής μας. Εισαγωγική ομιλία – Συμπερασματικές παρατηρήσεις». Ζήνων 1 (1980), 119-120 + 139-141.
26. «Popper Karl, “The Logic of Schientific Discovery”, London, Hutchinson 1977». Ζήνων 1 (1980), 150.
27. «Ο Πλατωνισμός του Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλου. Μια αναφορά στην “Εισαγωγή στον Πλάτωνα”». Ζήνων 2 (1981), 5-10.
28. «Η ιστορική αλήθεια και η ερμηνευτική της Ιστορίας». Ζήνων 2 (1981), 43-50.
29. «Το πρόβλημα του Θεού στη συνείδηση των ανθρώπων της εποχής μας – Εισαγωγική ομιλία». Ζήνων 2 (1981), 109-110.
30. «Manfred Frank, “Das Sagbare und das Unsagbare (= Το ρητό και το άρρητο)”. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1980». Ζήνων 2 (1981), 139-140.
31. «K. O. Apel, H. G. Gadamer, J. Habermas, C. v. Bormann, R. Bubner, H. J. Giegel: “Hermeneutik und Ideologiekritik”. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1971». Ζήνων 2 (1981), 140.
32. «Η έννοια του “καθόλου” στην Ιστορία. Μια αναφορά στην ιστοριογραφία του Ε. Π. Παπανούτσου». Τετράδια Ευθύνης 13 (1981), 101-105.
33. «Ευάγγελος Παπανούτσος: ένας διαλεκτικός στοχαστής». Ζήνων 3 (1982), 3-6.
34. «Η έννοια του παιγνιδιού στον Ηράκλειτο και τη νεότερη σκέψη». Ζήνων 3 (1982), 35-43.
35. «Η έννοια της δικαιοσύνης στην “Πολιτεία” του Πλάτωνος. Κριτική αναφορά στον K. Popper». Στο: Φιλοσοφία και Πολιτική. Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Φιλοσοφίας. Αθήνα 1982, 211-216.
36. «Το αριστοτελικό “νυν” και η εκστατική χρονικότητα κατά τον M. Heidegger». Στο: Πρακτικά Παγκοσμίου Συνεδρίου, Αριστοτέλης. Θεσσαλονίκη 1982, 151-156.
37. «Η ερμηνευτική και ο λόγος». Φιλοσοφία 12 (1982), 46-70.
38. «Η θεωρία της τέχνης του Κωνσταντίνου Τσάτσου». Στο: Έκφραση τιμής στον Κωνσταντίνο Τσάτσο. Για την προσφορά του στο έθνος και στον πολιτισμό. Τετράδια «Ευθύνης» 16 (1982), 123-127.
39. «Το νόημα της ελληνικότητας κάτω από τη σκοπιά του μέτρου». Ευθύνη 132 (1982), 643-647.
40. «Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο στοχαστής της ιστορικά δρώσας συνείδησης». Στο: Θέσεις για τον Παν. Κανελλόπουλο. Τιμή στα ογδοντάχρονά του. «Τετράδια Ευθύνης» αρ. 17, Αθήνα 1982, 119-122.
41. «Χουρμούζιος Αιμίλιος, “Η δοκιμασία του πνεύματος. Ηθικός απόλογος”. Γ΄ έκδ., με επίλογο Κ. Τσιρόπουλου. Αθήνα, Οι Εκδόσεις των Φίλων 1976». Ευθύνη 133 (1983).
42. «Τατάκης Βασίλειος Ν., “H Βυζαντινή Φιλοσοφία”. Μετάφρ. Από τη Γαλλ. Έκδοση Εύα Κ. Καλπουρτζή, Εποπτεία και βιβλιογρ. Ενημέρωση Λίνου Γ. Μπενάκη. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελλ. Πολιτισμού και Γεν. Παιδείας, 1977». Ευθύνη 134 (1983), 89.
43. «Κακριδής Ι. Θ., “Από τον κόσμο των αρχαίων”. Τόμ. Α΄, Ομηρικά θέματα, Αθήνα 1965». Ευθύνη 141 (1983), 493.
44. «Η ερμηνευτική εμπειρία σύμφωνα με τον Hans-Georg Gadamer». Στο: Μνήμη Ευάγγελου Παπανούτσου. Τόμος Β΄, Αθήνα 1983, 191-199.
45. «Μενάρδος Σίμος, “Στέφανος”. Δίφρος, Αθήναι 1971». Ευθύνη 142 (1983), 542.
46. «Ο Πλατωνισμός του Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλου. Μια αναφορά στην “Εισαγωγή στον Πλάτωνα”». Τετράδια Ευθύνης 3 (1983), 97-103.
47. «Το αριστοτελικό νυν και η εκστατική χρονικότητα κατά τον M. Heidegger». Στο: Πρακτικά παγκοσμίου συνεδρίου «Αριστοτέλης», Θεσσαλονίκη 7-14/8/1978. Τόμος ΙV, Έκδοσις υπουργείου πολιτισμού και επιστημών, Αθήνα 1982, 151-156.
48. «Η οντολογία του έρωτος. Το νόημα και οι μορφές της ερωτικής αναφοράς». Ζήνων 4-5 (1983-1984), 1-7.
49. «Μελέτη θανάτου». Ζήνων 4-5 (1983-1984), 133-135.
50. «Η οντολογία του έρωτος». Ζήνων 4-5 (1983-1984), 151-153.
51. «“Άνθρωπος μικρός κόσμος”. Η συνυφή ανθρώπου και κόσμου στον Δημόκριτο». Στο: Διεθνές Συνέδριο για τον Δημόκριτο. Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου. Ξάνθη 1984, 131-140.
52. «Ο μύθος του Πρωταγόρα και η ανθρωπολογική του σημασία». Στο: Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία: Η αρχαία Σοφιστική. «Καρδαμίτσα», Αθήνα 1984, 88-94.
53. «Ερμηνευτική». Εποπτεία 93 (1984), 815-828.
54. «Το εφιαλτικό όραμα του ολοκληρωτισμού και το ανθρώπινο πρόσωπο». Ευθύνη 156 (1984), 592-594.
55. «Λέγειν, κρύπτειν, σημαίνειν – Η φιλοσοφία της γλώσσας στον Ηράκλειτο». Στο: Γλώσσα και πραγματικότητα στην ελληνική φιλοσοφία. Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Συμποσίου Φιλοσοφίας, Αθήνα 1985, 29-36.
56. «Η στωική έννοια των λεκτών». Στο: Κέντρον Επιστημονικών Ερευνών: Επετηρίς. Φιλοσοφικόν παράρτημα ΙΙ: Στωικισμός. Λευκωσία 1985, 157-190.
57. «Η ερμηνευτική ως μία νέα διαλογική φιλοσοφία». Στο: Η φιλοσοφία σήμερα. Πρακτικά Β΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Φιλοσοφίας. Αθήνα 1985, 34-40.
58. «Η έννοια της ερμηνευτικής κοινωνίας». Στο: Η φιλοσοφική ερμηνευτική. Πρακτικά Α΄ Φιλοσοφικής Ημερίδας. Θεσσαλονίκη 1986, 77-83.
59. «Χαράγματα για τον Β. Ν. Τατάκη». Ευθύνη 171 (1986), 131.
60. «Πηγές της αρχαϊκής φιλοσοφίας στο έργο του Άγγελου Σικελιανού». Ευθύνη 176 (1986), 373-376.
61. «Σολωμός Διονύσιος, “Ο Κρητικός”. Άπαντα. Τόμ. Α΄, Ίκαρος 1948». Ευθύνη 176 (1986), 408-409.
62. «Παπατσώνης Τάκης, “Άσκηση στον Άθω”, Αθήνα, Ίκαρος 1963». Ευθύνη 178 (1986), 510-511.
63. Χάιντεγκερ, Mάρτιν [= Heidegger, Martin]: «Από την εμπειρία του στοχασμού». Μετάφρ. Κώστας Μιχαηλίδης. Ευθύνη 181 (1987), 18-21.
64. Γκαίτε, Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον: «Στο Περί ποιητικής του Αριστοτέλη». Μετάφρ. Norgard Pechermeyer-Michaelides – Κώστας Μιχαηλίδης. Ευθύνη 182 (1987), 66-68.
65. «Η ανθρώπινη φυσιογνωμία». Ευθύνη 183 (1987), 104-107.
66. «Στο κατώφλι του αύριο». Ευθύνη 184 (1987), 195-198.
67. «Ο λαβύρινθος του κόσμου. Αναζητώντας το νόημα των σημείων». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 4, 11 (1987), 190-193.
68. «Rose H. J., “Ιστορία της Λατινικής Λογοτεχνίας”. Τόμοι 2, Μετάφρ. Κ. Χ. Γρόλλιος. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1978». Ευθύνη 188 (1987), 428.
69. «Το πρόσωπο και ο λόγος». Ευθύνη 189 (1987), 450-452.
70. «Εξουσία και ατομική ιδιαιτερότητα». Ευθύνη 192 (1987), 614-616.
71. «Η ερμηνευτική του γραπτού, του προφορικού και του ενδιάθετου λόγου στον Πλάτωνα». Φιλοσοφία 17-18 (1987-1988), 297-309.
72. «Τατάκης Βασίλειος Ν., “Στη χώρα των στοχασμών. Φιλοσοφικός Διάλογος”, Εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1985». Ευθύνη 194 (1988), 87.
73. «Παπατσώνης Τ. Κ., “Friedrich Hölderlin”. Εγκώμιο, Τρεις ύμνοι, Τρία σχόλια, Ίκαρος 1970». Ευθύνη 195 (1988), 134-135.
74. «Τα στερεότυπα στις ανθρώπινες σχέσεις». Ευθύνη 196 (1988), 180-182.
75. «Ελύτης Οδυσσέας, “Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά”, Ίκαρος, Αθήνα 1971». Ευθύνη 197 (1988), 267-268.
76. «Το πρόσωπο και η σιωπή». Ευθύνη 198 (1988), 290-292.
77. «Φιλοσοφία και ποίηση. Η αντιδικία και η συνάντησή τους». Νέα Εστία 124 (1988), 1037-1041.
78. «Διαλεκτική και ερμηνευτική». Στο: Η Διαλεκτική. Πρακτικά Συνεδρίου. Αθήνα 1988, 374-382.
79. «Valéry, P., “Ευπαλίνος ή ο Αρχιτέκτων”. Πρόλ. Α. Σικελιανού, μετάφρ. Έλλη Λαμπρίδη, Αθήνα 1935». Ευθύνη 203 (1988), 568-569.
80. «Διαφωτισμός και παιδεία». Ευθύνη 204 (1988), 639-642.
81. «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος, “Η Γλυκοφιλούσα”. Άπαντα, τόμ. Γ΄, εκδ. Γιοβάνη 1972». Ευθύνη 204 (1988), 692-693.
82. «Φιλοσοφικό συμπόσιο: Ζήνων ο Κιτιεύς και η στωική φιλοσοφία (Λάρνακα 13-15 Μαΐου 1988)». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 5 (1988), 359.
83. «Οι μεταφυσικές αναζητήσεις του Νίκου Καζαντζάκη». Διαβάζω 190 (1988), 83-88.
84. «Χρηστομάνος Κωνσταντίνος, “Το βιβλίο της αυτοκράτειρας Ελισάβετ. Φύλλα ημερολογίου”, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1987». Ευθύνη 206 (1989), 89-90.
85. «Ιατρίδη Ιουλία, “Τα πέτρινα λιοντάρια”, Βιβλ. της Εστίας, Αθήνα 1964». Ευθύνη 210 (1989), 297-298.
86. «Η αναζήτηση του δικαίου κατά τον πλατωνικό Γοργία σε αναφορά προς τη νεώτερη ερμηνευτική και κριτική της ιδεολογίας». Στο: Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία: Περί Δικαιοσύνης. Η πλατωνική και αριστοτελική αντίληψη για τη Δικαιοσύνη σε συσχετισμό προς τις νεώτερες και σύγχρονες θεωρίες για τη Δικαιοσύνη. Αθήνα 1989, 310-318.
87. «Τσάτσος Κωνσταντίνος, “Διάλογοι σε Μοναστήρι”, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1974». Ευθύνη 207 (1989), 136-137.
88. «Μωραϊτίδης Αλέξανδρος, “Το τάξιμον”, Νεφέλη, Αθήνα 1987. Πρώτη έκδοση, Σιδέρη, Αθήναι 1921». Ευθύνη 211 (1989), 345.
89. «Το γέλιο και το κλάμα στο ανθρώπινο πρόσωπο». Ευθύνη 213 (1989), 412-413.
90. «Παπατσώνης Τάκης, “Ursa Minor”. Ποιήματα. Ίκαρος, Αθήνα 1944». Ευθύνη 213 (1989), 441.
91. «Θεοτοκάς Γιώργος, “Η Ορθοδοξία στον καιρό μας. Δοκίμια”, Αθήνα 1975». Ευθύνη 216 (1989), 624-625.
92. «Die Transzendenz des logos bei Heraklit». Στο: Proceedings of the First International Conference on Greek Philosophy, Ιωνική Φιλοσοφία – Ionian Philosophy (Vol. 1), Samos 1989, 248-255.
93. «Σικελιανός Άγγελος, “Σίβυλλα”, Θυμέλη, Αθήνα 1950». Ευθύνη 214 (1989), 499.
94. «Το νόημα της ύπαρξης ως ανταπόκριση». Ευθύνη 216 (1989), 588-589.
95. «Εγχείρημα διεξόδου». Η Καθημερινή 19/02/1989, 21.
96. «Η φιλοσοφική ποιητική του Φρ. Νίτσε». Η Καθημερινή 12/03/1989, 21.
97. «Γλώσσα και όρια. Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Λούντβιχ Βιττγκενστάιν». Η Καθημερινή 14/05/1989, 26.
98. «Γλώσσα και κυριαρχία». Η Καθημερινή 21/05/1989, 26.
99. «Τατάκης Β. Ν., “Σκέψη και ελευθερία”, Εκδ. Οίκος Αστήρ, Αθήναι 1975». Ευθύνη 208 (1989), 191-192.
100.  «Χατζόπουλος Κωνσταντίνος, “Φθινόπωρο”, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1987». Ευθύνη 215 (1989), 547.
101.  «Ρητορική, Σοφιστική, δημαγωγία και διαλεκτική». Στο: Έρωτας, παιδεία και φιλοσοφία. Αθήνα 1989, 141-149.
102.  «Ουράνης Κώστας, “Ποιήματα”, Βιβλ. της Εστίας, Αθήναι». Ευθύνη 209 (1989), 248-249.
103.  «Μπερντιάεφ Ν., “Αλήθεια και Αποκάλυψη”, Εισαγ. Μετάφρ. Σημ. Χρ. Μαλεβίτσης. Εκδ. Δωδώνη, Αθήνα 1967». Ευθύνη 212 (1989), 395.
104.  «Μηχανικός Παντελής, “Κατάθεση”, Κύπρος 1975». Ευθύνη 217 (1990), 43.
105.  «Σωκρατική εκλογή. Οι πηγές της ζωής». Η Καθημερινή 18/06/1989, 31.
106.  «Πέρα από τις ιδεολογίες». Ζήνων 10-12 (1989-1991), 1-14.
107. «Η πνευματικότητα του προσώπου στον Β. Τατάκη». Ζήνων 10-12 (1989-1991), 123-126.
108. «Τατάκης Βασίλειος Ν., “Η Συμβολή της Καππαδοκίας στη Χριστιανική Σκέψη”, Αθήνα 1989». Ευθύνη 230 (1990), 190-191.
109.  «Ο πολιτικός, οι συναίτιοι του πολιτικού και η πολιτική ως υφαντική τέχνη». Στο: Η πολιτική και ο πολιτικός / Politics and the Statesman. Αθήνα, Κ. Βουδούρης (Επιμ.), 1990, 179-185.
110. «Το υπερβατικό του λόγου κατά τον Ηράκλειτο». Στο: Ιωνική Φιλοσοφία – Ionian Philosophy. Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Φιλοσοφίας (Τόμος Β΄), Σάμος 1990, 101-109.
111. Jaspers, Karl - Benjamin, Walter: Η γλώσσα. Για τη γλώσσα γενικά. Μετάφρ. Κώστας Π. Μιχαηλίδης κ.ά., «Αστρολάβος / Ευθύνη», Αθήνα 1990.
112.  «Θεοτόκης Κωνσταντίνος, “Κατάδικος, Επιλογή”, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1989». Ευθύνη 218 (1990), 89-90.
113.  «Στρατηγού Μακρυγιάννη, “Απομνημονεύματα”, Βιβλιοθήκη Ιστορικών Κειμένων, Θεσσαλονίκη 1977». Ευθύνη 219 (1990), 137-138.
114.  «Η μεγάλη στιγμή της Ευρώπης». Ευθύνη 220 (1990), 165-166.
115.  «Σαραντάρης Γιώργος, “Ποιήματα”. Τόμ. Α΄-Ε΄, Παρουσίαση, Επιμ., Σχόλ., Σημ. Γ. Μαρινάκης. Αθήνα 1987». Ευθύνη 221 (1990), 246-247.
116.  «Λορεντζάτος Ζήσιμος, “O Tractatus του L. Wittgenstein και ο άναξ ου το μαντείον. Tractatus Logico-Philosophicus, L. Wittgenstein”. Μετάφρ. Γ. Βαμβαλής, Θ. Κιτσόπουλος, Ζ. Λορεντζάτος. “Δευκαλίων” 7/8 (1971)». Ευθύνη 222 (1990), 300-301.
117. «Βαρβιτσιώτης Τάκης, “Σύνοψη, (Ποιήματα)”, Γ΄ τόμος, 1973-1979, Θεσσαλονίκη 1988». Ευθύνη 223 (1990), 346-347.
118. «Καζαντζάκης Νίκος, “Ασκητική”, Αθήνα 1945». Ευθύνη 224 (1990), 396-397.
119. «Γρυπάρης Ι., “Σκαραβαίοι και Τερρακότες”, Άπαντα, Αθήνα 1942». Ευθύνη 226 (1990), 492.
120. «Καρούζος Δ. Ν., “Φαρέτριον”, Αθήνα 1981». Ευθύνη 228 (1990), 614-615.
121. «Η μεταπροβληματική του προσώπου στον Γκαμπριέλ Μαρσέλ». Νέα Εστία 127 (1990), 583-586.
122. «Μεταφυσική και τεχνική». Η Καθημερινή 29/04/1990, 20.
123. «Καρέλλη Ζωή, “Το πλοίο”, 1955». Ευθύνη 227 (1990), 552.
124. «Η αντιεξουσιαστική υπέρβαση της ποιητικής γραφής». Ευθύνη 228 (1990), 578-580.
125. «Μελισσάνθη, “Νέα ποιήματα”, Αθήνα 1974». Ευθύνη 229 (1991), 45.
126. «Παπαθανασόπουλος Θανάσης, “Πρόσωπα στη νύχτα”, Αθήνα 1978». Ευθύνη 230 (1991), 104.
127. «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος, “Ρεμβασμός του Δεκαπενταύγουστου”, Άπαντα, τόμος Δ΄, εκδ. Γιοβάνη». Ευθύνη 231 (1991), 152.
128. «Το είδωλο του πολέμου». Ευθύνη 232 (1991), 177-179.
129. «Σολωμός Δ., “Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”, Σχεδίασμα Γ΄ (1)». Ευθύνη 232 (1991), 227.
130. «Λούρος Ν. Κ., “Απόηχοι της πείρας”, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1978». Ευθύνη 233 (1991), 282-283.
131. «Η ποιητική ενδιαίτηση». Ευθύνη 234 (1991), 298-299.
132. «Τσάτσος Κωνσταντίνος, “Πριν από το ξεκίνημα”, Εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1988». Ευθύνη 234 (1991), 342-343.
133. «Εγγονόπουλος Νίκος, “Ο Ατλαντικός”, Αγγλοελληνική Επιθεώρηση, Αθήναι 1954». Ευθύνη 235 (1991), 395.
134. «Κωνσταντίνου Β., “Διαθλάσεις (Ποιήματα)”, Θεσσαλονίκη 1972». Ευθύνη 236 (1991), 445-446.
135. «Πρεβελάκης Παντελής, “Ο νέος Ερωτόκριτος”, Αθήνα 1978». Ευθύνη 237 (1991), 489.
136. «Βότση Όλγα, “Ξέφωτα”, Αθήνα 1979». Ευθύνη 238 (1991), 550.
137. «Σαρδελής Κώστας, “Ο προφήτης του γένους, Κοσμάς ο Αιτωλός”, Αστέριος, Αθήνα 1980». Ευθύνη 239 (1991), 602.
138. «Ο οριακός και απορητικός στοχασμός του Ludwig Wittgenstein», στο: Συμπόσιο Wittgenstein, Πρακτικά Συμποσίου, Ρέθυμνο 1991, 94-104.
139. «Χουρμούζιος Αιμίλιος, “Παλιά και νέα ποίηση”, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1980». Ευθύνη 240 (1991), 678.
140. «Το μοντέρνο και το υψηλό». Νέα Εστία 130, 1538 (1991), 1026-1029.
141. «Η ελληνικότητα του Παπαδιαμάντη. Μια ματιά στον υποστασιακό χώρο της ποίησής του». Νέα Εστία 130, 1540 (1991), 1155-1159.
142. «Ο φιλοσοφικός στοχασμός του Κωνσταντίνου Τσάτσου». Νέα Εστία 130, 1543 (1991), 1383-1387.
143. «Αιλιανού Έφη, “Η Ευρυδίκη στο φως”, Αθήνα 1980». Ευθύνη 241 (1992), 42.
144. «Πολίτης Κοσμάς, “Στου Χατζηφράγκου. Τα σαραντάχρονα μιας χαμένης πολιτείας”, Αθήνα 1963». Ευθύνη 242 (1992), 101-102.
145. «Τζόϋς Τζέημς, “Οδυσσέας”, Παρίσι 1922». Ευθύνη 243 (1992), 152.
146. «Απάντηση στο ερώτημα: Είμαστε θνητοί ή αθάνατοι;». Ευθύνη 244 (1992), 182-183.
147. «Θεοτοκάς Γιώργος, “Αργώ”. Α΄ και Β΄ τόμοι, Αθήνα 1936». Ευθύνη 244 (1992), 208-209.
148. «Νιρβάνας Παύλος, “Το πέρασμα του Θεού και άλλα διηγήματα”, 1922». Ευθύνη 245 (1992), 265.
149. «Πετσάλης Διομήδης, “Το τέλος του μύθου”, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1976». Ευθύνη 246 (1992), 323.
150. «Η κρίση των ιδεολογιών σήμερα». Ευθύνη 247 (1992), 348-351.
151. «Νικολαΐδης Ν., “Ο Σκέλεθρος και άλλα διηγήματα”». Ευθύνη 247 (1992), 378-379.
152. «Τερζάκης Άγγελος, “Το ταξίδι με τον Έσπερο”, Εστία, Αθήνα 1991». Ευθύνη 248 (1992), 427-428.
153. «Τσάτσος Κωνσταντίνος, “Ένας διάλογος για την ποίηση” (Οκτ.-Δεκ. 1938). Προπύλαια». Ευθύνη 249 (1992), 476.
154. «Ιστορία και ποίηση. Ο υπαρξιακός Καβάφης». Στο: Μέρες του ποιητή Κ. Π. Καβάφη 1992, 117-127.
155. «Βλάχος Άγγελος, “Το μνήμα της Γριάς”, Βιβλ. της Εστίας, Αθήναι 1979». Ευθύνη 250 (1992), 536-537.
156. «Τσάτσος Κωνσταντίνος, “Ανδρέας Κάλβος, ο ποιητής της ιδέας. Αισθητικά μελετήματα”. Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1977». Ευθύνη 251 (1992), 594-595.
157. «Η δοκιμασία του ελληνισμού της Κύπρου». Ευθύνη 252 (1992), 658-660.
158. «Σινόπουλος Τάκης, “Συλλογή ΙΙ (Δρομοδείχτες, Πέτρες, Νεκρόδειπνος) (1965-1980)”, Εκδ. Ερμής, Αθήνα 1980». Ευθύνη 253 (1993), 39.
159. «Πολίτης Φώτος, “Επιλογή κριτικών άρθρων”. Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, τόμος Δ΄, Κοινωνικά». Ευθύνη 254 (1993), 99-100.
160. «Αβέρωφ-Τοσίτσας Ευάγγελος, “Γη της οδύνης”. Β΄ τόμος, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1974». Ευθύνη 255 (1993), 146-147.
161. «Παλαμάς Κωστής, “Θάνατος Παλληκαριού”, Βιβλ. της Εστίας, Αθήναι». Ευθύνη 256 (1993), 209.
162. «Αθανασιάδης Τάσος, “Ο Ντοστογιέφσκη: Από το κάτεργο στο πάθος”, Αθήνα 1971». Ευθύνη 257 (1993), 263-264.
163. «Δημαράς Κ. Θ., “Δοκίμιο για την ποίηση”, Αθήνα 1943». Ευθύνη 261 (1993), 456-457.
164. «Παπαδίτσας Δ. Π. – Λαδιάς Ε., “Ορφικοί Ύμνοι”, Αθήνα 1984». Ευθύνη 262 (1993), 502-503.
165. «Παλαμάς Κωστής, “Ίαμβοι και Ανάπαιστοι”, Άπαντα, Α΄ τόμος, Επιμ. Ίδρυμα Παλαμά, εκδ. Μπίρη». Ευθύνη 263 (1993), 561-562.
166. «Ροΐδης Εμμανουήλ, “Άπαντα”. Ε΄ τόμ. (1894-1904)». Ευθύνη 264 (1993), 647.
167. «Μόντης Κώστας, “Πικραινόμενος εν εαυτώ”». Ευθύνη 259 (1993), 359-360.
168. «Γεωργούλης Κωνσταντίνος Δ., “Πλάτωνος Πολιτεία”, Αθήναι 1962». Ευθύνη 260 (1993), 406.
169. «Η κόπωση της Ευρώπης. Μια αναμέτρηση με την απουσία;». Ευθύνη 264 (1993), 608-611.
170. «Ανάβαση, το ερμηνευτικό σχήμα του όντος στην “Αναφορά” του Νίκου Καζαντζάκη». Τετράδια Ευθύνης 3 (1993), 87-98.
171. «Η έννοια της φαντασίας κατά τον Ζήνωνα. Παραλληλισμός με την αριστοτελική αντίληψη περί φαντασίας». Στο: Η Ελληνιστική Φιλοσοφία – Hellenistic Philosophy. Πρακτικά Δ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Φιλοσοφίας (Τόμος Γ΄), Ρόδος-Λίνδος 1994, 230-243.
172. «Hölderlin Friedrich, “Δύο Ύμνοι σε ελεύθερες στροφές και άλλα κόμματα”, Μετάφρ., μυθολογική εισαγ. Δ. Καπετανάκης, Εκδ. Κύκλου, Αθήνα 1938». Ευθύνη 265 (1994), 41-42.
173. «Ροδοκανάκης Πλάτων, “Το βυσσινί τριαντάφυλλο”, Νεφέλη, Αθήνα 1988». Ευθύνη 266 (1994), 88.
174. «Λορέντζος Μαβίλης, “Τα ποιήματα”, Αθήνα, Ίδρυμα Ε. και Κ. Ουράνη, 1990». Ευθύνη 267 (1994), 135-136.
175. «Ο εκδημοκρατισμός της δημοκρατίας». Ευθύνη 268 (1994), 181-182.
176. «Βικέλας Δημήτριος, “Λουκής Λάρας”. Πρώτη έκδοση 1879». Ευθύνη 268 (1994), 210-211.
177. «Βακαλόπουλος Απόστολος, “Ο χαρακτήρας των Ελλήνων”, Θεσσαλονίκη 1983». Ευθύνη 269 (1994), 265-266.
178. «Χρυσάνθης Κύπρος, “Το φως δεν χάνεται από την Κύπρο”, Λευκωσία 1979». Ευθύνη 270 (1994), 310.
179. «Τοιχογραφία». Ευθύνη 271 (1994), 359-361.
180. «Καρκαβίτσας Αντρέας, “Η Λυγερή”». Ευθύνη 271 (1994), 376-377.
181. «Δραγούμης Ίων, “Σταμάτημα”, 1927». Ευθύνη 272 (1994), 423.
182. «Mann Thomas, “Ο θάνατος στη Βενετία”, Fischer, 1913». Ευθύνη 273 (1994), 472-473.
183. «Σεφεριάδης Άγγελος, “Σήμα”, με σημειώματα του Γιώργου Σεφέρη, Ίκαρος, Αθήνα 1967». Ευθύνη 274 (1994), 520-521.
184. «Πεντζίκης Νίκος-Γαβριήλ, “Μητέρα Θεσσαλονίκη”, Κέδρος, Αθήνα 1970». Ευθύνη 276 (1994), 632.
185. «Πολιτική και οικολογία. Το οικείν εν τω κόσμω στην αρχαία και τη νεώτερη συνείδηση». Στο: Η Πολιτική Φιλοσοφία σήμερα, Πρακτικά Συνεδρίου. Ρέθυμνο 1994, 137-143.
186. «Κανέττις Ηλίας, “Η τύφλωση”. Μετάφρ. Τζ. Μαστοράκη, Αθήνα 1984». Ευθύνη 275 (1994), 568.
187. «Σεφέρης Γιώργος, “Η γλώσσα στην ποίησή μας. Δοκιμές Β΄”, Αθήνα 1972». Ευθύνη 278 (1995), 86-87.
188. «Καρέλλη Ζωή, Πορεία, 1940». Ευθύνη 279 (1995), 134.
189. «Πνευματική ζωή και πολιτιστική διασκέδαση». Ευθύνη 280 (1995), 178-180.
190. «Αλαβέρας Τηλέμαχος, “Το ρολόγι”, Θεσσαλονίκη 1967». Ευθύνη 280 (1995), 212-213.
191. «Η αριστοτελική επιείκεια και η ανθρώπινη ιδιαιτερότητα». Στο: Αριστοτελική Πολιτική Φιλοσοφία. Αθήνα 1995, 100-109.
192. «Οι φιλοσοφικές πηγές στην ποίηση του Σικελιανού». Στο: Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό. Αθήνα, 3η έκδ. 1995, 82-94.
193. «Η έννοια του λόγου στον Ηράκλειτο». Στο: Βουδούρης, Κωνσταντίνος (Επιμ.): Η φιλοσοφία του λόγου. (Σάμος-Πάτμος, Αύγουστος 1995). Αθήνα 1996, 103-111
194. «Περί των αξιών και των καθηκόντων». Στο: Η ηθική φιλοσοφία των Ελλήνων. Αθήνα 1996, 206-216.
195. «Η μεσότητα ως συνθετική αρχή της ψυχής κατά τον Αριστοτέλη». Στο: Αριστοτέλης. Οντολογία – Γνωσιοθεωρία – Ηθική – Πολιτική Φιλοσοφία. «Πιτσιλός», Αθήνα 1996, 413-422.
196. «Μία μεγάλη στιγμή, η Επανάσταση του ’21». Η Καθημερινή 25/03/1997, 4.
197. «Η ανθρώπινη περίσταση και ο σωκρατικός διάλογος». Στο: Η επικαιρότητα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας. Πρακτικά Συνεδρίου. Ρέθυμνο 1997, 157-167.
198. «Το μέτρο ως ηθική και πολιτική αρχή». Στο: Πλατωνική Πολιτική Φιλοσοφία – Platonic Political Philosophy. Πρακτικά Η΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Φιλοσοφίας (Τόμος Γ΄). Αθήνα-Σάμος 1997, 73-86.
199. «Η θεωρία της τέχνης του Κωνσταντίνου Τσάτσου». Η Καθημερινή. Επτά Ημέρες, 19/10/1997, 24-25.
200. «Μορφές ποιητικής υπέρβασης. Ένα σχόλιο στο “Φωτόδεντρο” του Οδυσσέα Ελύτη». Νέα Εστία 141, 1674-1675 (1997), 458-462.
201. «Γλώσσα και ποίηση: ο ποιητικός λόγος». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 14 (1997), 115-129.
202. «Αθανασιάδης Τάσος, “Η αίθουσα του θρόνου”, Βιβλιοπωλείο της Εστίας». Νέα Εστία 143, 1692 (1998), 64-65.
203. «In memoriam – Χρήστος Μαλεβίτσης (1927-1997)». Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 43 (1998), 125-130.
204. «Χρήστος Μαλεβίτσης. Ο φιλόμυθος στοχαστής του φωτισμού της υπάρξεως». Στο: Τσιρόπουλος, Κώστας Ε. (Επιμ.): Καταθέσεις για τον Χρήστο Μαλεβίτση. Τον φωτιστή του ανθρώπου. Τετράδια «Ευθύνης» 36, Αθήνα 1998, 9-20.
205. «Πολιτική τυπολογία και ανθρώπινη ατομικότητα στην πλατωνική Πολιτεία» [Περίληψη γερμανικού άρθρου]. Φιλοσοφία 30 (2000), 112-113.

Κύριες πηγές:

ΙΙΙ. Κείμενα για τον Κώστα Π. Μιχαηλίδη

1.    Κουτσάκος, Ιωάννης Γ. – Ιωαννίδης, Γεώργιος Κ. – Μαραθεύτης, Μιχαλάκης Ι. κ. ά.: Για τον Κώστα Π. Μιχαηλίδη. «Ευθύνη», Αθήνα 1999.
2.    To παράστημα του Κώστα Π. Μιχαηλίδη. Συλλογικό έργο. Γράφουν: Κυριάκος Πλησής, Ιωάννης Γ. Κουτσάκος, Δημήτρης Αγγελής, Σαράντος Ι. Καργάκος, Γιωργής Κότσιρας, Ανδρέας Μάνος, Θανάσης Παπαθανασόπουλος, Π. Β. Πάσχος, Ελευθέριος Ν. Πλατής, Κώστας Σερέζης, Κώστας Ε. Τσιρόπουλος, Κύπρος Χρυσάνθης, Κώστας Π. Μιχαηλίδης. «Ευθύνη», Αθήνα 2006, 210 σ.
3.    Ορφανίδης, Νίκος: «Για τον Κώστα Π. Μιχαηλίδη». Νέα Ευθύνη 12 (2012), 449-450.